Henryk Przeręba
Łatwymi i często na ogół stosowanymi metodami poznawania dynamiki grupowej klasy szkolnej są ankiety i wypracowania. W porównaniu jednak z przedstawionymi już metodami^ łącznie z technikami socjometrycznymi, okazują się mniej wartościowe z metodologicznego punktu widzenia. Przede wszystkim za pomocą ankiet i wy- pracowań nauczyciel dowiaduje się nie tyle o samych zjawiskach i procesach grupowych klasy,…
Read MoreHenryk Przeręba
Bardzo ważną sprawą jest właściwy sposób przeprowadzania badań socjometrycznych. Przeprowadzając je należy bezwarunkowo powiedzieć uczniom, w jakim celu i dlaczego przeprowadzamy badania socjometryczne. Powinni dowiedzieć się zwłaszcza o tym, jakie następstwa pociągają za sobą dokonane przez nich wybory. Nie można też obiecywać im zbyt wiele. Mają dowiedzieć się tylko tyle, na ile jesteśmy w stanie…
Read MoreHenryk Przeręba
W związku z niską w zasadzie rzetelnością skal ocen o czym wyżej wspomniano interpretacja zebranych danych wymaga dużej ostrożności i krytycyzmu. Oprócz surowych wyników badań powinna uwzględnić także niektóre przynajmniej cechy osobowościowe osób badanych (jak prawdomówność, sumienność, rzetelność, odpowiedzialność), warunki, w jakich odbyły się badania (np. czy stawiane oceny były poprzedzone bardziej lub mniej systematyczną…
Read MoreHenryk Przeręba
Błędy popełniane przez osoby szacujące (w ocenianiu poszczególnych cech) obniżają w sposób zasadniczy rzetelność zastosowanych ocen. Pochodzą one z kilku źródeł. Składają się na nie: 1) niewłaściwa konstrukcja skal ocen, 2) niedostateczna wiedza o osobach ocenianych, a zwłaszcza ich cechach, będących przedmiotem oceny, 3) brak należytej motywacji do precyzyjnego oceniania, 4) indywidualne nieświadome tendencje osób…
Read MoreHenryk Przeręba
Poszczególne czynności, związane z konstruowaniem skal ocen, obejmują: dokładne określenie celu, jakiemu mają służyć badania za pomocą tych skal, wybór cech, które mają być przedmiotem oceny i sformułowanie ich (tam gdzie to możliwe) w terminach obserwowalnych, ustalenie stopni skali według określonego jej rodzaju, opracowanie instrukcji mówiącej o celu przeprowadzanych badań i sposobie uczestniczenia w nich, sprawdzenie rzetelności opracowywanej skali ocen. Wstępnym,…
Read MoreHenryk Przeręba
Obserwacja nie jest metodą naukową, na której można bezwzględnie polegać. Cechują ją różne ograniczenia pod względem możliwości poznawczych. Ograniczenia takie są wprawdzie związane z każdą metodą naukową. W przypadku jednak obserwacji są one szczególnego rodzaju. Wywodzą się zwłaszcza stąd, że badacz, posługujący się obserwacją, wpływa w sposób istotny na jej wartość. Każdą technikę obserwacyjną należy…
Read MoreHenryk Przeręba
Odpowiedzi takie, złożone po wielokrotnej obserwacji, umożliwiają najogólniejszą orientację w sprawie dynamiki grupowej klasy szkolnej. Celowość obserwacji nie powinna oczywiście przesłaniać ważności pozostałych jej cech. Planowa jest ta obserwacja, która przebiega według z góry przemyślanego planu postępowania badawczego. Subiektywna obserwacja uwzględnia przygotowany starannie rejestr kategorii obserwowanego zachowania się uczniów. Rejestr taki ułatwia koncentrowanie się na…
Read MoreHenryk Przeręba
Celem obserwacji musi być postrzeganie różnych postaw uczniów wobec klasy jako całości lub wobec istniejących w niej przeróżnych grup i podgrup. Obserwacja może dotyczyć również pewnych tylko sytuacji w klasie np. podczas niektórych lekcji lub na przerwach, albo podczas zajęć pozalekcyjnych. Niekoniecznie musi obejmować wszystkich uczniów obserwowanej grupy lub też wszystkie przejawy zachowania się w…
Read More